ERFGOEDGILDE
Activiteiten 2022
HERDENKING GEVECHT AAN DE EDEMOLEN IN NAZARETH
Op donderdag 6 oktober nam een kleine EG-delegatie deel aan de herdenking van het gevecht aan de Edemolen in Nazareth. Op 7 oktober 1914 vond in dit Oost-Vlaamse gehucht een hevig treffen plaats tussen een Duitse gemengde groepering van zo'n 500 man die het gemunt had op de spoorwegen en kleine eenheden Belgische veiligheidstroepen, met name een peloton wielrijders-gendarmen en een half eskadron bereden Burgerwacht. Het peloton wielrijders van kapitein Camille Frémault, versterkt met oorlogsvrijwilligers van de nabije Gendarmeriebrigade Gavere en een mitrailleurauto wilde de Luikse burgerwachten van commandant "Puck" Chaudoir te hulp snellen nadat die op de Duitse voorhoede gestoten waren. Toen de gendarmen in het gehucht Edemolen, op het kruispunt van twee regionale wegen aankwamen, was het gevecht reeds afgebroken. De wetsdienaars werden echter op hun beurt aangevallen en verschansten zich ter plaatse. Zij sloegen enkele aanvallen af tot de gebouwen in brand gestoken werden en ze zich terugtrokken naar de (inmiddels verdwenen) molen. Een estafette werd naar Nazareth gestuurd om hulp. Toen de Burgerwacht arriveerde, gesteund door Franse territoriale infanterie, waren al twaalf Belgen gesneuveld: zeven gendarmen, onder wie de kapitein, en vijf soldaten-vrijwilligers. Hun offer vrijwaarde de spoorweg in Deinze van een Duitse raid, waardoor de evacuatie van het veldleger uit Antwerpen naar de kust relatief ongestoord kon verlopen.
In 1933 koos het algemeen commando van de Rijkswacht deze trieste gebeurtenis als symbool voor de opofferingen van het korps en riep 7 oktober uit tot dag van de Rijkswacht. Jaarlijks werd er in het hele land herdacht en gehuldigd door de Rijkswachteenheden en ook feestelijk gegeten en gedronken achteraf. Het duurde nochtans tot 1947 alvorens er aan het kruispunt van de Edemolen een monument ingehuldigd werd. Ook na de ontbinding van het korps in 2001, bleven er jaarlijks kleine plechtigheden plaatsvinden, onder impuls van de gemeente en van het fonds voor sociale solidariteit van de politie. Sinds het grote herdenkingsjaar 2014 neemt ook onze vereniging hier aan deel met een bescheiden erewacht in traditiekledij. Dit jaar waren Leo en Paul present met berenmuts en Jan, Dirk en onze vriend Jan Louwyck in kledij van einde jaren '40. Eerst was er een korte herdenking aan de kerk van Nazareth en vervolgens een grotere plechtigheid met muziek op de plaats van het gevecht. Vervolgens een misviering en ter afsluiting een receptie. Het is duidelijk dat onze opvallende aanwezigheid ook nu weer gewaardeerd werd. Net zoals in Visé en Snaaskerke. We kunnen stilaan van een traditie spreken.
(Tekst: Dirk Vanhove - Foto's: Federale Politie & Lissa Van Overmeire Team Evenementen Nazareth)
Klik op de foto hieronder voor de fotoreeks van deze herdenking.